پایگاه خبری هدهد تفرش:

 

شهرستان تفرش از فعال‌ترین نقاط تعزیه از دوره قاجار در استان مرکزی و کشور به شمار می‌رود و بزرگترین اساتید تعزیه خوانی در تکیه دولت تهران از این شهرستان برخاسته‌اند.

 

خبرگزاری فارس: قدیمی‌ترین نسخه‌های تعزیه ایران در تفرش موجود است

 

 

به گزارش پایگاه خبری هدهد تفرش به نقل از خبرگزاری فارس از اراک، شهرستان تفرش از مهمترین مناطق برپایی آیین سنتی تعزیه است که هر سال در ایام محرم و صفر طرفداران زیادی را به طرف خود می‌کشاند و بیش از 20 گروه تعزیه‌خوان در این هنر فعالیت می‌کنند.

 

تعزیه یکی از سنت‌های عزاداری برای ترسیم نهضت خونین عاشوراست که سابقه‌ای چهارصد ساله دارد.

 

یکی از عناصر ارزشمند فرهنگی در جامعه اسلامی تعزیه و شبیه خوانی است که طی سالیان متمادی جایگاه خود را در فرهنگ ایرانیان حفظ کرده است.

 

تعزیه در اصل به معنای توصیه به صبر کردن و  تسلی دادن است، در میان شیعیان غیر ایرانی (در عراق و شبه‌قاره هند) لفظ تعزیه با وجود ارتباط با شهادت حضرت علی(ع) و یا مصائب شهدای کربلا به معنای ‌«شبیه‌خوانی» به کار نمی‌رود‌، بلکه آنان تعزیه را به مراسمی نمادین اطلاق می‌کنند که در آن دسته‌های عزاداری در طول مراسم، شبیه ضریح یا تابوت ائمه (علیه‌السلام) را بر دوش می‌کشند و هم در پایان روز عاشورا و اربعین آن را به خاک می‌سپارند.

 

هدف از اجرای تعزیه بازخوانی وقایع خونین کربلا و ترسیم مصائب وارده به خاندان مظلوم عصمت و طهارت است و به همت برپایی این مجالس نسل به نسل حادثه عاشورا در تاریخ شیعه ماندگار شده است.

 

در واقع تاریخچه پیدایش تعزیه در ایران به طور دقیق مشخص نیست و برخی با باور به ایرانی بودن این نمایش آئینی پیدایش آن را به ایران پیش از اسلام و پیشینه سه هزار ساله سوگواری بر مرگ پهلوان مظلوم داستان‌های ملی ایران (سیاوش) نسبت داده و این آئین را زمینه ساز شکل گیری تعزیه می‌دانند و برخی دیگر با استناد به مکتوبات پیدایش تعزیه، آن را در ایران بعد از اسلام و با الهام از ماجرای کربلا و شهادت امام حسین(ع) می‌دانند.

 

در واقع تعزیه و شبیه‌خوانی به عنوان هنری اصیل و یکی از مهمترین ابزارهای پیام رسانی واقعه کربلا از زمان‌های دور در استان مرکزی جایگاه ویژه‌ای داشته و اکنون وسیله‌ای برای پیوند نسل جدید با قیام عاشورا است.

 

شهرستان تفرش از فعال‌ترین نقاط تعزیه از دوره قاجار در استان مرکزی و کشور به شمار می‌رود و بزرگترین اساتید تعزیه خوانی در تکیه دولت تهران از این شهرستان برخاسته‌اند.

 

شهرستان تفرش از مهمترین مناطق برپایی آیین سنتی تعزیه است که هر سال در ایام محرم و صفر طرفداران زیادی را به طرف خود می‌کشاند و بیش از 20 گروه تعزیه خوان در این هنر فعالیت می‌کنند.

 

همه ساله با فرا رسیدن ماه محرم و صفر مردم متدین تفرش میزبان عزاداری سید و سرور شهیدان هستند و گروه‌های هنری تعزیه و شبیه خوانی به رسم دیرینه با اجرای تعزیه و بازسازی وقایع صحرای نینوا مظلومیت امام حسین(ع) و اصحاب ایشان را به نمایش می‌گذارند.

 

از چهره‌های شاخص تعزیه در تفرش ‌می‌توان به مرحوم محمدتقی حیدری، میرزا غلامحسین طادی، رجبعلی تفرشی، محمد تفرشی و استاد تعزیه ایران رضا حیدری که هم اکنون از اساتید بزرگ تعزیه ایران است نام برد.

 

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری تفرش به خبرنگار فارس درباره تاریخچه پیدایش تعزیه می گوید: برخی محققان، پیشینه تعزیه را به آیین‌هایی چون مصائب میترا و سوگ سیاوش باز می‌گردانند و برخی پدید آمدن آن را متأثر از عناصر اساطیری بین‌النهرین و آناتولی و مصر و کسانی نیز مصائب مسیح و دیگر افسانه‌های تاریخی در فرهنگ‌های هند و اروپایی و سامی را در پیدایی آن مؤثر دانسته‌اند، اما در هر حال از برپایی مجالس تعزیه به معنای امروزین آن تا پیش از پایان دوره صفویه تاکنون اطمینان حاصل نشده است.

 

علی حیدری افزود: بزرگان و اعیان تفرش در سازماندهی تعزیه نقش موثری داشته و امکانات این قشر در تکامل تعزیه سبب مشارکت بیشتر مردم در رواج این نمایش مذهبی شد.

 

وی تصریح کرد: قدیمی‌ترین نسخه‌های تعزیه ایران در تفرش موجود است و این شهرستان از قدیم الایام مهد شیعیان بوده و وجود امامزادگان و بقاع متبرکه در این شهرستان صحت این مطلب را بیان می‌کند.

 

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری تفرش ادامه داد: وجود ابزار در اجرای تعزیه نقش اساسی دارد و فقط صدای خوب یا ظاهر تعزیه دلیل بر اجرای خوب نیست.

 

تعزیه نامه یا نسخه از مهمترین ابزار تعزیه است که در اصل متن نمایش محسوب می‌شود و بیشتر به زبان شعر است که در سوال و جواب بین موافق خوان و مخالف خوان تبادل می‌شود.

 

پیشینه اشعار یا نسخ تعزیه به قرن دوازدهم هجری باز می‌گردد و این اشعار توسط تعزیه گردان‌ها یا افراد دیگر سروده می‌شده است.

 

نسخ تعزیه قبل از اجرای تعزیه به شبیه خوان داده می‌شود و شبیه به دفترچه‌ای است که در زمان اجرای تعزیه یک مصراع توسط یک نفر و مصرع بعد در جواب توسط دیگری ادا می‌شود و در نسخه‌های تعزیه، گاه شیوه گفت‌وگو و نحوه ورود و خروج تعزیه ‌خوانان به میدان تعزیه مشخص شده است.

 

تعزیه‌خوانان برای ایفای نقش مخالفان امام حسین(ع) از لباس‌های قرمز رنگ و در نقش طرفداران امام حسین(ع) از رنگ های سبز و سفید بهره می‌برند و آلات و اسباب رایج تعزیه پرچم سپاه امام حسین(ع)، علم نماد سقای کربلا، اسب سفید نماد ذوالجناح، چهلچراغ، نخل، خیمه، طبق و نعش است.

 

گفته می‌شود معروفترین نسخه‌های تعزیه "میرانجم" و "میرعزای قزوینی" هستند و  منابع سرایش این نسخ مرثیه‌ها، مقتل‌نامه‌ها و کتب مربوط به حماسه‌های دینی و احادیث هستند.

 

میرانجم در روستای قدمگاه از توابع شازند اراک متولد شده و از نسخه نویسان مشهور تعزیه بود که 70 نسخه از وی به جای مانده است.

 

موسیقی تعزیه موجب حفظ و تداوم بسیاری از نغمه‌ها و قطعات موسیقی سازی و آوازی ایران شد و  این موسیقی در مراتب مختلف تحت ‌تأثیر عمیق موسیقی تعزیه است.

 

ارتباط میان تعزیه و موسیقی تنها از طریق آواز نیست، بلکه سازهای موسیقی نیز در مجالس تعزیه به‌کار می‌رفت، چنانکه گاه پیش از آغاز تعزیه و به جای "پیش‌خوانی " با نواختن برخی سازها، مانند شیپور، طبل، دُهُل، کَرنا، سُرنا، نی‌لبک، نی، قره‌نی، نقاره و سنج، تماشاگران را برای شنیدن و دیدن تعزیه آماده می‌ کنند.

 

در صحنه‌های فاقد گفت‌وگو، مثل صحنه‌های مسافرت یا نبرد یا در وقفه‌های میان جریان نمایش نیز از ساز استفاده می‌شود.

 

در تعزیه معمولاً هر یک از سازها کاربرد خاصی دارند، به عنوان مثال هنگام ورود اشخاص و شروع جنگ‌ها طبل می‌زنند و هنگام وقوع صحنه‌های حزن‌آلود شیپور و قره‌نی می‌نوازند.

 

محل برگزاری نمایش در دوران قاجار در حیاط کاروانسراها، بازار و منزل اعیان بود.

 

پس از دوران قاجار مجالس شبیه خوانی به تکایا و حسینیه‌ها راه یافت و در عصر حاضر در شهرستان تفرش این میراث معنوی در تکایا برگزار می‌شود.

 

تکیه تاریخی زاغرم به عنوان دومین تکیه خشت و گل ایران، تکیه تاریخی شش‌ناو و دیگر تکایای شهر تفرش و روستاهای آن از مهمترین مراکز برگزاری مجلس تعزیه در تفرش هستند.

 

ساختار این تکایا به گونه ایست که تعزیه‌خوانان در سکوی میانی تکیه به ایفای نقش می‌پردازند و مردان از سکو و حجره‌های پایین و زنان از حجره‌های فوقانی به تماشای این سنت قدیمی عزاداری می‌پردازند.

 

وجود تکایای قدیمی در تفرش و وجود اساتید برجسته تعزیه تفرش در تکیه دولت تهران و تکایای تفرش نشان از جایگاه والای این هنر در میان مردم تفرش است.

 

تعزیه حضرت ابوالفضل، علی اکبر، مسلم بن عقیل، طفلان مسلم بن عقیل، حر بن ریاحی، قاسم بن حسن و شهادت امام حسین(ع) در روز عاشورا از معروف‌ترین مجالس تعزیه در شهرستان تفرش است.

 

در آستانه همایش تجلیل از شبیه‌خوانان شهرستان تفرش که در پنجم دی ماه در این شهرستان برگزار می‌شود در گفت‌وگو با تعدادی از شبیه‌خوانان تفرشی به مهمترین مشکلات تعزیه در تفرش پرداختیم.

 

استاد تعزیه ایران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: تحریف تاریخی و بی‌توجهی به منابع معتبر به مهم‌ترین مشکل تعزیه خوانی در ایران تبدیل شده است.

 

رضا حیدری افزود: تعزیه خوانی در تفرش از گذشته‌های دور تا به امروز به صورت خودجوش در میان مردم اجرا شده و متولی دولتی و فرهنگی خاصی ندارد و مردم با عشق به اباعبدالله الحسین(ع) همه ساله در ایام محرم و صفر در تعزیه شرکت می‌کنند.

 

رضا حیدری اظهار داشت: شبیه‌خوانی امری فطری است و فرد باید از بچه خوانی در تعزیه شرکت کند تا بتواند در طول سال‌ها در نقش‌های مختلف بازی کند و به امام خوانی توفیق یابد.

 

یکی از موافق‌خوانان برتر کشور گفت: وجود رشته‌ای در دانشگاه‌ها به نام تئاتر تعزیه یا شبیه خوانی می‌تواند نقش موثری در جلوگیری از تحریف این آئین داشته باشد.

 

علاالدین قاسمی با بیان اینکه نقطه قوت هر فرد در تعزیه خوانی به علاقه آن فرد در کودکی باز می‌گردد، بیان داشت: تنها تعزیه یا شبیه خوانی است که دکترای آن در بچه خوانی است و باید از کودکی با این هنر انس گرفت.

 

وی عشق به اهل بیت(ع)، صدای خوب و آشنایی با مراحل تعزیه خوانی را از مهمترین خصایص فردی می‌داند که علاقمند به حضور در این حرفه یا هنر است.

 

وی خاطر نشان کرد: لزوم آموزش و ارائه سندهای معتبر به تعزیه‌خوانان و بی‌توجهی به تعزیه و تعزیه خوان می‌تواند از عوامل کم رونقی تعزیه در سال‌های آینده در کشور باشد.

 

 

چاپ این صفحه

تاريخ : برچسب:رضا,حیدری,تعزیه,تفرش,پایگاه خبری هدهد, | 12:23 | نویسنده : میثم اله وردی |

پایگاه خبری هدهد تفرش:

 

توجه به اصول اصیل تعزیه در اجرا، انتخاب تعزیه خوان، ایجاد زمینه های تعزیه خوانی و حمایت علما و مسئولان از اجرای تعزیه و جلوگیری از تشریفاتی شدن این هنر دینی مهمترین خواست تعزیه خوانان تفرش است.

 

به گزارش  پایگاه خبری هدهد تفرش به نقل از  ندای تفرش، استان مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان ، قزوین از جمله استانهای است که در آنها تعزیه اجرا می شود.اما آنچه که حائز اهمیت است ،آن است که  بیشترین تعزیه خوانان کشور از این تفرش برخاسته اند.


تعزیه در تفرش به خصوص در دهه اول محرم و در تکایای تفرش  خانواده های تفرشی را درگیر خود کرده است.

 رضا حیدری یکی از تعزیه خوانان مشهور کشور است که نمونه ای از خطه تفرش است.
توجه به اصول اصیل تعزیه در اجرا، انتخاب تعزیه خوان، ایجاد زمینه های تعزیه خوانی و حمایت علما و مسئولان از اجرای تعزیه و جلوگیری از تشریفاتی شدن این هنر دینی مهمترین خواست تعزیه خوانان تفرش است.

 

 

چاپ این صفحه

تاريخ : برچسب:تعزیه,تفرش,هدهد تفرش,طراران,طرخوران,فم, | 15:46 | نویسنده : میثم اله وردی |
تاريخ : برچسب:تعزیه,عاشورا,سعیدیه,هدهد,تفرش, | 5:0 | نویسنده : میثم اله وردی |

پایگاه خبری هدهد تفرش:

استان مرکزی کانون تعذیه در کشور است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک، استان مرکزی یکی از کانون‌های تعزیه در ایران اسلامی است و گروه های تعزیه زیادی در این خطه در اجرای این هنر سنتی - مذهبی فعالیت دارند.

هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم و صفر جای جای استان مرکزی میزبان گروه های هنری تعزیه گردان و شبیه خوان متعددی است که به رسم دیرین با بازسازی صحنه های عاطفی و به یاد ماندنی از مظلومیت کاروان حسینی (ع) و اهداف قیام عاشورا نقش موثری در آشنایی اقشار مختلف با واقعه کربلا و قیام امام حسین (ع) ایفا می کنند.

از این میان می توان به شهرستان تفرش به عنوان فعال‌ترین نقطه تعزیه خوانی در استان مرکزی اشاره کرد، که تعزیه در آن ریشه هایی کهن دارد.شهرستان تفرش ازگذشته یکی از مراکز مهم اجرای تعزیه در کشور بوده است.

این شهر را می توان یکی از قطب های مهم تعزیه و خاستگاه هنرمندان صاحب نام شبیه خوان و تعزیه گردان تکیه دولت به شمار آورد و از چهره های شاخص تعزیه در تفرش می توان به مرحوم محمد تقی حیدری ، میرزا غلامحسین طادی، حاج رجبعلی تفرشی ، اشاره کرد.

قدیمی ترین نسخه های تعزیه ایران را می توان در تفرش یافت. چرا که مردم این منطقه جزو نخستین کسانی بودند که پس از ورود اسلام به ایران مذهب شیعه را پذیرفتند. قدیمی ترین نسخه تعزیه خوانی تفرش نیز سه قرن قدمت دارد که هم اکنون در اختیار یکی از شهروندان این شهرستان است، این نسخه در 20 صفحه به خط شکسته نستعلیق در مدح حضرت علی(ع) تدوین شده که اشعار و خوشنویسی آن متعلق به محمد مومن تفرشی از فقهای بزرگ منطقه آن زمان بوده است و در حال حاضر نیز در مجالس تعزیه این شهرستان از این نسخه و نسخه های میر انجم ومیرعزای قزوینی استفاده می شود.

در شهرستان تفرش و روستاهای اطراف نیز تعداد زیادی تکیه وجود دارد که در سال های اخیر تعدادی از آنها به طرز زیبایی مرمت و بازسازی شده اند ومعمولادر طول سال در تکایای معروف این شهر و به مناسبت های مختلف مراسم شبیه خوانی برپا می شود. تکیه قدیمی زاغرم تفرش به عنوان دومین تکیه خشت و گل ایران از دیگر مکانهای اجرای تعزیه در ماه محرم است که از معماری خاصی برخوردار بوده و جزو آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در واقع رواج مراسم شبیه خوانی و برپایی آن در بیش از 10 حسینیه در مناطق شهری و روستایی شهرستان تفرش بیانگر جایگاه این هنر دینی در بین مردم این دیار است.
علاوه بر این ها، گروه های تعزیه خوان شهرستان تفرش تا کنون در کشورهای فرانسه و ایتالیا به اجرای مراسم شبیه خوانی پرداخته و در انتقال مواریث غنی فرهنگ عاشورا به جهانیان نیز سهیم شده اند.

چاپ این صفحه

تاريخ : برچسب:تعزیه,هنرسنتی,هدهد,تفرش,, | 10:30 | نویسنده : میثم اله وردی |

پایگاه خبری هدهد تفرش:

اراک – خبرگزاری مهر: چرخ در چرخ و بازی در بازی، میدان تاب شمشیر کشیدن بر شبیه حسین را ندارد و همه دلها گلایه می کنند از این همه بی رحمی و این همه تنهایی و همه در عزای حسین (ع) می گریند. این بخشی از تعزیه است که در پس صدها سال همچنان رسانه ای قوی در انتقال واقعه عاشورا و پیام آن است.

به گزارش خبرنگار مهر، سواری که شبیه امام حسین است با عمامه و کلاهخود سبز رنگ در میدانگاهی تعزیه می چرخد و می چرخد و هماوردی برای مقابله با او نیست مگر تیرهایی که با تردید از کمان ها بیرون کشیده می شود و این بخشی از تعزیه عاشوراست.

و ناگاه تیرها بر سر و قلب شبیه امام حسین می نشیند و تاریخ روایت می کند این تیرها آنقدر مکرر بر سر حسین می بارد که قامت حسین بر زمین می افتد و اینجاست که های های گریه مردمی که تعزیه را تماشا می کنند بلند می شود و یکی شربت شهادت امام حسین(ع) را میان جمعیت تقسیم می کند.

هنری وامدار حقایق زندگی ائمه / استان مرکزی قطب تعزیه

تعزیه ماندگارترین هنر دینی است که از سویی نشات گرفته از زندگی ائمه اطهار به خصوص سیدالشهداء امام حسین و از سوی نشات گرفته از ذوق ایرانی است.

این هنر که اکنون نامی پرآوازه در میان گونه ای هنری جهان دارد، وامدار دین، حقایق اسلامی وائمه است، نوعی غیرت دینی که اکنون به نام هنر شناخته می شود،که باید به ظرفیت های بالای فرهنگی، مذهبی آن بیشتر توجه شود.

180 سال تعزیه در اراک

عباس کاووسی عضو شورای تعزیه استان می گوید: این استان یکی از قطب های تعزیه کشور است و 90 گروه تعزیه و 700 هنرمند در این زمینه فعالیت دارند.
 
 
 
 
وی افزود: قدمت تعزیه در اراک هم بیش از 180 سال می خواند و تاکید دارد: قدمت تعزیه در شهر اراک بیش از 180 سال است و اراک، منطقه فراهان و تفرش مهد تعزیه کشور است.

این کارشناس تعزیه در خصوص سنت تعزیه خوانی ایام محرم در اراک  یادآور می شود: در گذشته تعزیه از اولین روز محرم آغاز می شد و بیشتر تعزیه های اراک به صورت سیار در بازار سرپوشیده اراک برگزار می شد.
 
وی ادامه می دهد: در شب های محرم بیشتر تعزیه در خانه های بزرگ، حسینیه ها و مساجد برگزار می شد و هر محله یک گروه تعزیه خوانی داشت.

کاووسی با بیان اینکه در هریک از روزهای محرم تعزیه خاصی برگزار می شد، می گوید: تعزیه روز اول که تعزیه مخصوصی بود اکنون فقط در روستاها اجرا می شود.
 
انواع تعزیه های اراک
وی اینگونه ادامه می دهد: تعزیه" حجه الوداع"، " موسی بن جعفر(ع)" و حمزه سیدالشهدا" از جمله تعزیه هایی بودند که در روزهای دوم و سوم محرم برگزار می شدند و در روزهای بعد تعزیه های " مسلم بن عقیل"، "طفلان مسلم" ، "برادران عباس" و " طفلان زینب" به اجرا در می آمد.
 
کاووسی با بیان اینکه  تعزیه های روز هشتم اغلب تعزیه " حضرت علی اکبر(ع)" و " حضرت قاسم (ع)" بود، اضافه می کند: همیشه در روز نهم محرم (تاسوعا) تعزیه "حضرت ابالفضل(ع)" و در روز عاشورا تعزیه " شهادت امام حسین (ع)" برگزار می شد.
 
تعزیه بازار اراک

بزرگترهای اراک می گویند در زمان اجرای این تعزیه تماشاچیان از نقاط مختلف کشور به اراک می آمدند و اراکی ها از صبح زود برای گرفتن جا به بازار می آمدند تا بتوانند این تعزیه را تماشا کنند.

تعزیه بازار از ابتدای بازار اراک شروع و در مسافت بیش از یک کیلومتری اراک ادامه می یافت و روایت روز عاشورا توسط گروههای مختلف اجرا می شد.

 

 

تعزیه خوانان تعزیه بازار اراک را حرفه ای ترین تعزیه خوانان کشور تشکیل می داد و هنوز هم بخشی از اموال این تعزیه در اختیار یکی از بازاریان اراک است.

شکل تعزیه اراک مدرن ترین شکل اجرا بوده است که برخی از تعزیه خوانان و هنرمندان علاقمند به این تعزیه در پی احیاء مجدد آن هستند.

از سوی دیگر نسخه انجم به عنوان یکی از آخرین نسخه های تعزیه خوانی در کشور که حتی در خراسان نیز خوانده شده است مربوط به استان مرکزی است و نوادگان انجم از نسخه نویسان دوران قاجار که مربوط به یکی از روستاهای نزدیک اراک هستند در کشور زندگی می کنند.

تفرش مهد تعزیه کشور

استان مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان از جمله استانهای دارای تعزیه قابل توجه هستند اما تحقیق در مورد تعزیه تفرش نشان داده است بیشترین تعزیه خوانان کشور از این خطه برخاسته اند.

تعزیه در تفرش جزیی از زندگی مردم است و همه خانواده های تفرشی را درگیر خود کرده است. بوی تعزیه قدیمی درحسینیه چوبی معروف تفرش که قدمت چندصد ساله دارد انسان را مست می کند.

رضا حیدری یکی از تعزیه خوانان مشهور کشور است که نمونه ای از خطه تفرش است.

روایتی از ابتدای حرکت امام حسین (ع)

عضو شورای تعزیه استان مرکزی در خصوص نقش تعزیه در انتقال مفاهیم عاشورایی می گوید: تعزیه در واقع نوعی عزاداری است که با هنر تلفیق شده است و نقشی بی بدیل در انتقال ارزش هایی چون عاشورا دارد.

عباس کاووسی تعزیه را هنری اصیل می داند و اضافه می کند: تعزیه به دلیل به تصویر کشیدن قیام عاشورا در قالب نمایش در انتقال مفاهیم این مهم بسیار تاثیرگذارتر از سخنرانی ها و مداحی هاست.
 
 

 
وی معتقد است: در سخنرانی و مداحی یک سخنران باید مقدمه چینی های فراوان کند تا به اصل قضیه برسد، در حالیکه با تعزیه  می شود از نخستین لحظات آغاز حرکت امام حسین (ع) به سوی کربلا را روایت کرد.

افزایش هزینه ها عامل کمرنگ شدن تعزیه

وی علت اصلی کمرنگ شدن تعزیه در زمان حاضر را درگیری مردم با روزمرگی زندگی می داند و معتقد است: به علت درگیری ها و افزایش مشکلاتی چون مسائل اقتصادی توجه به این مراسم کمتر شده است.
 
کاووسی تجملات را علت دیگر از رونق افتادن این هنر می داند  و اضافه می کند: در گذشته وقتی تعزیه اجرا می شد جمع حاضر با چای یا نهایتا خرما پذیرایی می شدند ولی هم اکنون هزینه هایی چون شام و نهار نیز اضافه شده، و از طرفی هزینه موزیک، صوت و دستمزد تعزیه خوانان نیز مزید علت شده است.
 
فضای مناسب اجرا، عامل رونق
وی می گوید: اگر فضای مناسب جهت اجرای تعزیه فراهم شود و همچون گذشته حسینیه ها و مساجد در اختیار مردم قرار بگیرد قطعا شاهد شکوفایی دوباره این هنر خواهیم شد.
 
کاووسی در پایان تاکید می کند: پیشگام شدن مردم در کنار حمایت مسئولین در این مهم بسیار ضروری است و باعث می شود تعزیه از انزوا درآمده و در هجوم این همه شبکه تلویزیونی و ماهواره ای که به ناکجا آباد می روند ، قدمی باشد در جهت فرهنگ سازی صحیح و عاشورایی.
 
تعزیه موثر در انتقال مفاهیم عاشورا به نسل جدید

یکی از کارگردانان تعزیه اراک می گوید: هنر تعزیه از زمان شاه اسماعیل  صفوی به دلیل ارادت خاص به شیعه رواج یافت و در دوران ناصرالدین شاه قاجار به اوج خود رسید.
 
 

 
مرتضی باقری تعزیه را یکی از راه های انتقال  ارزش های واقعه عاشورا می خواند و اضافه می کند: هنر تعزیه در انتقال  حوادث و ارزش های عاشورا به نسل های جدید خصوصا نوجوانان و جوانان بسیار موثر است.

وی که بیش از 20 سال  است در این هنر قدم گذاشته، یادآور شد: در زمان کودکی من،  تعزیه های بسیاری اجرا می شد و خصوصا در ماه محرم و صفر به طور ثابت هر شب تعزیه بود و یکی از اهالی محل یا شهر نذر تعزیه داشت.
 
بی توجهی مسئولین عامل کم رونقی تعزیه اراک
 
باقری بی توجهی مسئولین را دلیل کمرنگ شدن این هنر می خواند و عنوان می کند: اراک بعنوان یکی از قطب های تعزیه کشور حتی یک حسینیه  برای اجرای تعزیه ندارد و هیچ بودجه ای برای تعزیه و تعزیه خوانان در نظر گرفته نمی شود.
 
این کارگردان تعزیه نبود جایگاه مناسب اجرای تعزیه را علت اصلی افول تعزیه در اراک عنوان و اظهار می کند: بیشتر تعزیه خوانان استان در ایام محرم در استان های اصفهان و تهران و شهرهای دیگر به اجرای تعزیه می پردازند.
 
مردم علاقمند هستند
وی معتقد است: قطعا مردم علاقه مند هستند که در روزهای عزاداری از تعزیه نیز بهره ببرند اما وقتی مکانی مناسب جهت این امر نیست آیا می شود مستمعین و علاقمندان را در سرمای زمستان در کوچه و خیابان نگاه داشت، از طرفی اجرای تعزیه در خیابان  باعث نزول جایگاه تعزیه و در راس آن  امام حسین(ع) می شود.
 
 امید به سامان دهی تعزیه اراک
باقری عدم نظارت و پیگیری شورای تعزیه استان را از دیگر عوامل انزوا تعزیه در اراک می داند و می گوید: با تشکیل شورای تعزیه در استان امید می رفت که تعزیه اراک ساماندهی شود اما بیشتر باعث ایجاد اختلاف نظر در بین تعزیه خوانان شد.
 
نوآوری منوط به رعایت اصول باشد
وی با اشاره به اینکه هنر تعزیه در زمان حاضر سلیقه ای شده ، تاکید می کند: کسی با نوآوری در تعزیه مخالف نیست اما باید اشعار و موسیقی که به تعزیه وارد می شود پر محتوا باشد از طرفی سند تاریخی داشته باشد.
 
باقری می گوید: امیدواریم فرصت و محلی پیش آید تا پیشکسوتان تعزیه بتوانند به جوانان علاقمند آموزش دهند تا تعزیه مسیر اصلی و درست خود را طی کند و از آسیب و تحریف به دور مانده  و رونق بیشتری بگیرد.
 
 
 
تعزیه قبل از اینکه هنر باشد دینداری است

در گفتگو با تعزیه خوانان به این نتیجه می رسیم که تعزیه محل نمایش و بازی نیست که پیش از آن، محل دینداری و عشق ورزی گروهی است که در لباس سبز و قرمز، رنگ اولیاء و اشقیاء عشق به امام حسین و ائمه (ع)را تمرین می کنند.

تعزیه خوانان با روندی که تعزیه را صرف هنر بنامد مخالفند و آن را عبادت می دانند.

و در مطالعه نظر محققان عرصه هنر نمایش، آنان تعزیه را هنری از گروه نمایش می دانند هنری که دقیق طراحی شده به طوریکه مخاطب در تکمیل نمایش مشارکت دارد و از این رو کشورمان را در جرگه کشورهای پیشرو در هنر نمایش قرار می دهد.

تکمیل کردن تعزیه توسط مخاطبان، همان حضور مخاطب در قالب تقسیم کردن شربت و خرما در حین اجرای تعزیه است که به فهم روایت از سوی تماشاچیان کمک می کند.

تماشاچی در حین اجرای تعزیه و تعریف قیام عاشورا و حال و هوای یاران امام حسین (ع) و نیز روایت حال و سخن اشقیاء، فرصتی پیدا می کند که برای امام بگرید و به یزید و یارانش لعن بفرستد و این واکنشها به مفهوم حضور مخاطب در تعزیه و تکمیل روایت است.

تعزیه مادر هنرها

تعزیه مادر هنرهاست فراتر از نمایش و تئاتر است چرا که سخن از معنویت، عشق و ایمان است، هنری چند وجهی که الهام بخش هنرهای دیگر است.

حرکت و بازی، نور، رنگ، شعر و موسیقی، معنویت و اخلاق، نقاشی و البته عشقی که بازیگر تعزیه دارد عشقی است الهی و حاصل اردات به ائمه، چیزی که اگر نباشد تعزیه به دل نمی شیند.

 

نقش خوانیها نیز بر اساس ویژگیهای نقش و فرد صورت می گیرد. کسی که نقش اشقیاء را بازی می کند باید چهره ای خشن و و بدجنس به خود بگیرد و کسی که نقش اولیاء را بازی می کند چهره ای مطلوب و کسی که در تعزیه نقش زنان را بازی می کند ریز نقش باشد و صدایش کمتر مردانه و این یعنی برنامه ریزی برای اجرای تعزیه.

اولیاء در دایره هستی

حرکتها در تعزیه حساب شده است به طوریکه وسط میدان تنها جای حرکت شبیه امام است و به این مفهوم است که هسته مرکزی که در میدان تعزیه مال امام است اصلی برگرفته از جهان و طبیعت است که خداوند مرکز همه چیز است.

حرکتها در میدان تعزیه به مراتب تقسیم بندی می شود به طوریکه اشقیاء هرگز به بالای میدانی نمی آیند چرا که صلاحیت ورود به حریم اولیاء را ندارند.

بازیها، رنگ لباس، نوع کلام و شعر و موسیقی اولیاء با اشقیاء متفاوت است. شیعه همواره در تاریخ مظلوم واقع شده و این را در تعزیه هم می توان جست.

شعر و موسیقی سوزناک و حکایت از مظلومی و غریبی برای هر چه بهتر رساندن پیام عاشورا و مظلومیت امام حسین(ع) و یارانش از آن اولیاء و غضبناکی از آن اشقیاء است که با بی رحمی تمام با امام و خانواده اش برخورد کردند.

...
 
گرچه بخشی از رکود تعزیه به دلیل توسعه رسانه های گروهی مانند تلویزیون است با این حال این هنر بیش از این می تواند در توسعه دینی و فرهنگی جامعه نقش داشته باشد.
 
صحنه هایی چون مادرانی که کودکان خود را در آغوش شبیه خوان امام حسین می دادند و از کاسه آبی که در دستان حضرت عباس بود می خورند، کمرنگ شده است اما اعتقاد مردم کمرنگ نشده و همچنانکه در هئیتها سینه زنی می کنند و در نوحه ها اشک می ریزند به لحظه لحظه مظلومیتی که امام حسین در تعزیه می کشد اعتقاد دارند و شاید نمود بیشتر فرهنگ تعزیه در گروی رفع مشکلات سر راه این هنر دینی و آئینی است.
...
 
سمیه انصاری فر

چاپ این صفحه

تاريخ : برچسب:تعزیه,تفرش,هدهد,, | 9:41 | نویسنده : میثم اله وردی |
تاريخ : برچسب:تعزیه, امام حسین,سعیدیه,طراران,هدهد تفرش, | 14:0 | نویسنده : میثم اله وردی |

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 93 صفحه بعد